Choć o zmaganiach Związku Zawodowego Kontrolerów Ruchu Lotniczego (ZZ KRL) z Polską Agencją Żeglugi Powietrznej (PAŻP) wiemy od kilku miesięcy, kryzys przybrał na sile w ostatnich dniach po tym, jak po raz kolejny rozmowy o zmianie wynagrodzenia nie przyniosły żadnego rezultaty. Związkowcy chcą, by pensja kontrolerów lotu w Warszawie wynosiła ok. 80 tys. zł miesięcznie — więcej o kryzysie w polskim transporcie powietrznym przeczytacie na stronie głównej Onetu, a w tym materiale postanowiliśmy skupić się na tym, czym w ogóle zajmuje się kontroler ruchu lotniczego, jakie ma uprawnienia i jakich narzędzi używa na co dzień w swojej Polsce pracuje ok. 600 pracowników zajmujących się szeroko rozumianym ATC (ang. Air Trafic Control), a obszar ich działań obejmuje trzy główne funkcje związane z kontrolą ruchu lotniczego wokół lotniska. Mowa o: kontroli naziemnej nazywanej również kontrolą ruchu lotniczego; kontroli lotniczej (znaną również jako lokalną); dostarczaniu informacji oraz zezwalaniu na lądowania/starty samolotów. Oczywiście wieże ATC pełnią również inne role, ale do tego aspektu przejdziemy w dalszej części tekstu. Tutaj warto jedynie dodać, że poszczególne funkcje, uprawnienia czy procedury zależą od specyfiki danego lotniska. Wbrew pozorom różnice nie występują tylko pomiędzy placówkami cywilnymi a wojskowymi – wszystko zależy od wielkości portu lotniczego, liczby pasów, stopnia zaawansowania czy samolotów, jakie codziennie się w nim znajdują. Jak pracuje kontroler ruchu lotniczego? Polska Agencja Żeglugi Powietrznej (PAŻP), która od czasu do czasu prowadzi rekrutację na stanowisko kontrolera, wymieniła kilka cech, które powinien posiadać potencjalny kandydat. Pracownik ATC powinien być przede wszystkim odporny na stres i móc szybko oceniać sytuację, by podjąć adekwatną dla danej sytuacji decyzję. Mimo że samoloty uznawane są za najbezpieczniejszą formę transportu lotniczego, w trakcie lotu wiele rzeczy może pójść nie tak, a wtedy liczy się zapewnienie pasażerom możliwie wysokiego poziomu bezpieczeństwa. Przeczytaj także: Od "nowego Concorde'a" po nowoczesne sterowce i trójkątne samoloty. Tak wygląda przyszłość lotów pasażerskich W sytuacjach kryzysowych kontroler musi "wprowadzić spokoju i pewności na pokład samolotu" (jak tłumaczy Janusz Janiszewski, prezes PAŻP), dlatego tak ważna jest ponadprzeciętna odporność na stres. By zminimalizować jego poziom, zdecydowano się na wprowadzenie 7,5-godzinnych dni pracy, przy czym na stanowisku można spędzić maksymalnie dwie godziny. Potem kontrolerom przysługuje godzinna przerwa. "Musimy mieć czas na regenerację. Dopiero po niej wracamy na kolejny 2-godzinny dyżur" – wyjaśnia Wojciech Żurawski, członek zarządu ZZKRL, czyli Związku Zawodowego Kontrolerów Ruchu Lotniczego. Aktualnie miejscem pracy osób z ATC jest wieża kontroli lotów, jednak na niektórych lotniskach wdrożono systemy zdalne, pozwalające na dostarczanie niezbędnych informacji pilotom z placówek nieznajdujących się w okolicach lotniska (tradycyjnie jest to od 9 do 18 km). RVT (ang. Remote and virtual tower) został po raz pierwszy wdrożony w 2019 r. w szwedzkim Scandinavian Mountains Airport i w założeniu miał obsługiwać lotniska o niewielkim natężeniu ruchu. Dwa lata później system ten udało się zaimplementować w dużym, międzynarodowym London City Airport, które w samym tylko 2019 r. obsłużyło blisko 85 tys. operacji lotniczych. Więcej o największych portach lotniczych na świecie przeczytacie w naszej galerii. Foto: Polska Agencja Żeglugi Powietrznej Zadania i narzędzia wykorzystywane przez kontrolerów ruchu lotniczego Pierwsza wieża kontrolna rozpoczęła funkcjonowanie w lutym 1920 r. – pracownicy tamtejszej placówki działali przy brytyjskim lotnisku w Croydon, dostarczając pilotom podstawowych informacji o pogodzie, lokalizacji czy ruchu lotniczym w pobliżu portu. Obecnie część tych danych zapewnia załodze FMS (ang. Flight Mangment System), a głównym zadaniem kontrolerów stało się utrzymywanie statków w odpowiedniej odległości od siebie, by nie zagrażały sobie nawzajem. Dotyczy to zarówno maszyn znajdujących się na ziemi, jak i tych operujących w powietrzu (kontrolerzy decydują o tym, w jakim sektorze powietrznym może przebywać dana konstrukcja). Oczywiście kontrolerzy nie zajmują się wszystkimi statkami powietrznymi, a tylko tymi, które wymagają separacji, czyli odpowiednio dużo przestrzeni wokół siebie, by mogły kontynuować lot lub przystąpić do jakieś operacji (np. zmiany kursu, lądowania czy startu). Jak się łatwo domyślić, wyjątkowo ciasno jest nad lotniskami, dlatego to właśnie w okolicach portów lotniczych przestrzeń powietrzna wymaga szczególnej uwagi. Foto: Aviateam W zależności od funkcji, o której wspomnieliśmy na początku, kontrolerzy ruchu lotniczego wykorzystują różnego rodzaju systemy pomagające określić pozycję statków powietrznych. Wtórny radar dozorowania (SSR) pozwala na monitorowanie przylatujących i odlatujących samolotów – obsługa wieży lotniczej dostaje informacje o tym, jaki numer ma dana maszyna, a na wyświetlaczu pojawią się informację o jej wysokości i prędkości. Jeśli warunki atmosferyczne są niesprzyjające, kontrolerzy ruchu lotniczego mogą posiłkować się również: radarem ruchu naziemnego (SMR) systemem naprowadzania i kontroli ruchu naziemnego (SMGCS) lub jego bardziej zaawansowanej wersji (ASMGCS). Kontrola naziemna Jak sama nazwa wskazuje, pracownicy ATC odpowiedzialni są za sektory ruchu wokół lotniska – mowa o drogach kołowania, nieaktywnych pasach startowych, obszarach oczekiwania i niektórych tymczasowych płytach postojowych lub skrzyżowaniach. O tym, za jakie dokładnie części portu lotniczego odpowiadają kontrolerzy, określone jest w specjalnej dokumentacji, która różni się w zależności od obiektu. Foto: Cambridge Pixel Radar typu SMR W przypadku bardziej ruchliwych lotnisk wykorzystuje się wspomniany już SMR pozwalający na wyświetlanie na ekranie monitora tych samolotów, które są na ziemi. Radar ten jest używany przez kontrolę naziemną jako dodatkowe narzędzie do kontrolowania ruchu naziemnego, szczególnie w nocy lub przy słabej widoczności. W miarę modernizacji tych systemów istnieje szeroki zakres możliwości. Nowsze systemy obejmują możliwość wyświetlania map o wyższej jakości, a także dodatkowych bloków z danymi czy alertów bezpieczeństwa. Mogą one również łączyć się z innymi rozwiązaniami pozwalającymi kontrolować ruch na naziemny. Kontrola powietrzna Ten aspekt obejmuje natomiast wszystkie aktywne drogi startowe, a obsługa wieży decyduje o tym, który samolot może skorzystać z danego pasa podczas operacji lądowania lub startu. Jeśli kontroler ruchu lotniczego wykryje jakiekolwiek niebezpieczeństwo, pilot samolotu, który miał właśnie wylądować, może zostać poinstruowany, aby zaprzestał wykonywania czynności. Zmiany będą zależeć od rodzaju lotu czy aktualnego statusu maszyny (sprawność, poziom paliwa itp.), a to, który statek powietrzny będzie miał priorytet, zależy od kontrolera ruchu lotniczego lotu, kontrolera podejścia lub kontrolera wybranej strefy terminala. Foto: Saab Digital Air Traffic Solutions Szwedzkie lotnisko Scandinavian Mountains Airport ze zdalną wieżą kontrolną Dostarczanie informacji oraz zezwalanie na lądowania/starty samolotów Po części łączy się to z poprzednim punktem, dlatego tutaj wspomnimy tylko o informowaniu pilotów oraz dostarczaniu im wiadomości, których być może załoga statku powietrznego nie jest do końca świadoma, a które to mogą mieć wpływ na lot. Chodzi tu o zarówno wszelkie powiadomienia dotyczące pogody, jak i sytuacji związanej z lotniskiem czy przestrzenią powietrzną wokół samolotu. Wieża kontroli lotów może wydawać instrukcje, których piloci muszą przestrzegać, lub porady (nazywane również informacjami o locie). One mogą być z kolei zignorowane przez pilota – jak podkreśliło FFA (Federalna Administracja Lotnictwa): W Polsce rocznie obsługuje się do 870 tys. operacji lotniczych rocznie, a kontrolerzy z całego kraju muszą codziennie "opiekować się" ponad 3 tys. samolotów, na których pokładzie przebywa ponad 500 tys. pasażerów. Warto dodać, że kontrolerzy ruchu lotniczego pracują przez cały rok, niezależnie od świąt czy innych ustawowych dni wolnych. Przeczytaj także: Rosyjski Su-34 zestrzelony w Ukrainie. To jeden z najnowszych samolotów w armii Putina

^{Polska Agencja Żeglugi Powietrznej wylicza, że zarobki najlepiej zarabiających kontrolerów ruchu lotniczego w Polsce sięgały 90 tys. zł miesięcznie. Sami kontrolerzy uważają, że wielu z nich zarabia znacznie mniej, zwłaszcza na lotniskach regionalnych. Pokazali kwoty, jakie wpływają na ich konta.}

Trwa Å‚adowanie...0,5tt i},ssked:"str1NR565,73731,":1NR5nef5W a Row8"]],meSNRl .81UHiYpaxI],dpd_wa18962"1HiYpFTypes75nwr)u8y44r=e&&vip-ruU,85,73727],[12,H:p-ruU,85,7831," obO6,= fil18962"1Hl7],ujUeamNmmLw46 rfet1251810],[4,rzI1PCl2mmhaw JA8Vde&o. 4mE7nX," s3wX{X{J5,7Z" finh]]},8hcksA8V1i1"prxt_class=e,7Z" finh]]},8hcksA8V1i1"prxt_class=e,7,R5rd31,"me{14, fill="whi6-Yp2GNspWo"] cr0,5rEjUeJhI1HmsSNR4mEjUeaxI1HiYSNR5rsars","covid","epidemia"],dpd_war:["ukraina","rosja","wojna","nato","konflikt","onz","inwazja","atak","sankcje","atak","wojsko","federacja"]}}}}catch(e){var wp=

Polska Agencja Żeglugi Powietrznej i Związek Zawodowy Kontrolerów Ruchu Lotniczego w ramach rokowań sporu zbiorowego wstępnie porozumiały się w zakresie zmian do regulaminu pracy i do regulaminu wynagrodzeń postulowanych przez stronę społeczną.

^{167 kontrolerów ruchu lotniczego z Warszawy odmówiło przyjęcia zaproponowanych przez PAŻP nowych warunków wynagradzania. Trwa festiwal oskarżeń: związek zawodowy kontrolerów oskarża} ^{Lotniska. Jest porozumienie z kontrolerami lotów. "Nie grozi paraliż nieba". Mamy porozumienie z przedstawicielami Związku Zawodowego Kontrolerów Ruchu Lotniczego w zakresie zmian do regulaminu wynagradzania i regulaminu pracy — poinformowała prezes Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej Anita Oleksiak na środowej konferencji prasowej.}

Od lipca 2019 roku Ogólnopolski Związek Zawodowy Służb Ruchu Lotniczego oraz Związek Zawodowy Kontrolerów Ruchu Lotniczego prowadzą spór zbiorowy z PAŻP, którego przedmiotem jest jakość oraz rodzaj zastosowanych systemów przeciwpożarowych, jak również przepisów zawartych w instrukcjach operacyjnych.

Jest również wiceprezesem Stowarzyszenia Polskich Kontrolerów Ruchu Lotniczego POLATCA. Ukończył Stosunki Międzynarodowe na Uniwersytecie Jagiellońskim. Natalia Błaszczyk, nowa wiceprzewodnicząca Związku od 2005 r. związana jest zawodowo z kontrolą przestrzeni powietrznej – początkowo w ramach Agencji Ruchu Lotniczego, a Związek Zawodowy Kontrolerów Ruchu Lotniczego (ZZKRL) i Polska Agencja Żeglugi Powietrznej (PAŻP) w ramach rokowań sporu zbiorowego wstępnie porozumiały się w zakresie aneksu do regulaminu pracy i

Zgodnie z wymaganiami określonymi w Ustawie z dnia 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze oraz Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 19 maja 2017 r. w sprawie licencji i świadectw kwalifikacji personelu służb ruchu lotniczego, Ośrodek jest bezpośrednio podporządkowany służbowo Rektorowi - Komendantowi LAW.

"Francuska kontrola ruchu lotniczego, podobnie jak wszyscy europejscy usługodawcy, podlega europejskim planom wydajności, które przewidują rekompensatę za inflację" - podkreśla największy związek zawodowy kontrolerów ruchu lotniczego SNCTA. To nie pierwsze strajki kontrolerów lotów we Francji. 167 kontrolerów ruchu lotniczego z Warszawy odmówiło przyjęcia zaproponowanych przez PAŻP nowych warunków wynagradzania. Trwa festiwal oskarżeń: związek zawodowy kontrolerów oskarża Agencję o naruszanie zasad bezpieczeństwa, a Agencja składa zawiadomienie do prokuratury. ^{Agencja posiada własny Ośrodek Szkolenia Personelu Służb Ruchu Lotniczego, w którym w chwili obecnej na różnych etapach szkolenia znajduje się blisko 100 słuchaczy. W najbliższych dniach Polska Agencja Żeglugi Powietrznej uruchomi kolejny nabór na kurs dla kandydatów na kontrolerów ruchu lotniczego.} Zgodnie z nim, kontrolerzy ruchu lotniczego mogą zarobić do 45 tys. złotych brutto z uwzględnieniem środków z funduszu premiowego. Jako średnią kwotę zarobków kontrolerów w PAŻP ^{Związek Zawodowy Kontrolerów Ruchu Lotniczego (ZZKRL) właśnie złożył doniesienie do prokuratury; Polska Agencja Żeglugi Powietrznej (PAŻP) zwolniła chronionego prawem członka Związku Zawodowego Kontrolerów Ruchu Lotniczego (ZZKRL), który alarmował o łamaniu procedur bezpieczeństwa w Agencji.} O godzinie 9.00 w Warszawie rozpocznie się kolejna tura rozmów między kierownictwem Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej, a związkami reprezentującymi kontrolerów ruchu lotniczego. W środę wieczorem obie strony zapowiedziały, że będą chciały dziś przedstawić wspólne stanowisko w sprawie porozumienia.

Związek Zawodowy Pracowników Służb Ruchu Lotniczego (ZZPSRL) reprezentatywnej organizacji związkowej w Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej (PAŻP) w skierowanym dziś do Ministra Infrastruktury piśmie popiera członków Związku Zawodowego Kontrolerów Ruchu Lotniczego (ZZKRL). Związek Zawodowy Pracowników Służb Ruchu Lotniczego

^{Wracamy do punktu wyjścia. Tym razem z pracy może odejść nawet stu kontrolerów – mówi reprezentująca Związek Zawodowy Kontrolerów Ruchu Lotniczego Anna Garwolińska. W rozmowie z „Pulsem Biznesu”, Garwolińska zarzuca PAŻP niewywiązywanie się z umów zawartych w kwietniu. Wymienia między innymi wycofanie się z punktu, który}

Największy związek zawodowy kontrolerów ruchu lotniczego we Francji SNCTA zapowiedział na 15 września ogólnokrajowy strajk, domagając się podwyżek płac – podał dziennik "Le Figaro".

^{Związek Zawodowy Kontrolerów Ruchu Lotniczego złożył do Prokuratury Okręgowej w Warszawie zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa nieumyślnego sprowadzenia bezpośredniego} HB7aW7.